CBR anticipeert op zelfrijdende auto’s
Fabrikanten stellen dat al vanaf 2020 zelfsturende auto’s op de markt kunnen komen. Dat heeft gevolgen voor de rijopleiding en het rijexamen. CBR zegt echter hiermee niet overbodig te worden. Wel vindt een verschuiving in focus plaats ten aanzien van de toetsing.
— Advertentie —
Het CBR bereidt zich voor op de invulling van die wijzigende taakstelling, in samenwerking met andere Europese exameninstituten en de Europese Commissie.
René Claesen, manager Research & development bij het CBR: “Het toetsen van vaardigheden zoals voertuigbediening, waarneming en anticipatie zal nooit geheel kunnen verdwijnen. Zo zou bijvoorbeeld tijdens een examen het fietsdetectiesysteem in werking kunnen treden waarmee in principe een lastige situatie voor de kandidaat voorkomen wordt. De examinator zal de kandidaat dan beoordelen op zijn anticiperend vermogen en de wijze van handelen op grond van deze anticipatie. Kortom: wanneer een systeem ingrijpt, ben je eigenlijk al te laat en daar beoordeelt een examinator op. Uitgangspunt hierbij: systemen kunnen uitvallen en daarom moet een kandidaat specifieke relevante vaardigheden beheersen.” Claesen: “Een gedeeltelijke vergelijking met de luchtvaart gaat hier op: een piloot hoeft in principe niet meer zelf te vliegen. Hier zijn allemaal geautomatiseerde systemen voor. Maar hij blijft wél verantwoordelijk om het toestel bij uitval van een of meerdere systemen, ‘met de hand’ verder te kunnen vliegen en uiteindelijk veilig te laten landen. Dit geldt ook voor een bestuurder.”
Het CBR bereidt zich voor op de invulling van die wijzigende taakstelling, in samenwerking met andere Europese exameninstituten en de Europese Commissie.
René Claesen, manager Research & development bij het CBR: “Het toetsen van vaardigheden zoals voertuigbediening, waarneming en anticipatie zal nooit geheel kunnen verdwijnen. Zo zou bijvoorbeeld tijdens een examen het fietsdetectiesysteem in werking kunnen treden waarmee in principe een lastige situatie voor de kandidaat voorkomen wordt. De examinator zal de kandidaat dan beoordelen op zijn anticiperend vermogen en de wijze van handelen op grond van deze anticipatie. Kortom: wanneer een systeem ingrijpt, ben je eigenlijk al te laat en daar beoordeelt een examinator op. Uitgangspunt hierbij: systemen kunnen uitvallen en daarom moet een kandidaat specifieke relevante vaardigheden beheersen.” Claesen: “Een gedeeltelijke vergelijking met de luchtvaart gaat hier op: een piloot hoeft in principe niet meer zelf te vliegen. Hier zijn allemaal geautomatiseerde systemen voor. Maar hij blijft wél verantwoordelijk om het toestel bij uitval van een of meerdere systemen, ‘met de hand’ verder te kunnen vliegen en uiteindelijk veilig te laten landen. Dit geldt ook voor een bestuurder.”
Verkeersveiligheid
Uit onderzoek blijkt dat technologische vernieuwingen aan de auto een versterkend effect op de verkeersveiligheid (kunnen) hebben, maar ook een negatief effect. Claesen: “Vergelijk het met ABS. Bestuurders zijn van mening dat ze dichter op voorgangers kunnen rijden ‘omdat ze ABS hebben’. Het zelfde geldt voor fietsdetectiesystemen en dergelijke. En hier ligt dan weer een mooie en noodzakelijke rol voor het examen: het toetsen van de zogeheten ‘hogere orde vaardigheden’ die samenhangen met psychosociale aspecten bij het autorijden. Kortom, het CBR wordt niet overbodig, maar er vindt een verschuiving in focus plaats ten aanzien van de toetsing.”
Uitgetest
De unit productmanagement van de divisie Rijvaardigheid onderzoekt de nu beschikbare assistentiesystemen voor de auto. Deze worden gedurende een bepaalde periode uitgetest. Manager productmanagement Jaap Kroon: “Op grond van de resultaten bekijken we hoe we deze nieuwe middelen een plek kunnen geven in ons examen. Het uitgangspunt is dat technische hulpmiddelen breed toepasbaar moeten kunnen zijn. De examinator zal – na toelating van specifieke hulpmiddelen – met name gaan toetsen of kandidaten verantwoord met de hulpmiddelen om kunnen gaan.” Parallel daaraan blijft het CBR de ontwikkelingen op het gebied van de technologische voertuigontwikkelingen – en de gevolgen daarvan – nauwgezet volgen.
Bron: CBR Reflector