Deel rijschoolbranche teleurgesteld in rapport minister: 'Neem je ons als branche wel serieus?'

Een deel van de rijschoolbranche is niet tevreden over de reactie en het rapport van minister Van Nieuwenhuizen op de voorstellen van Alliantie Samen Sterk. Verschillende brancheverenigingen en ondernemers vinden dat de minister met meer concrete stappen had kunnen komen om rijscholen te verenigingen om zo een kwaliteitsslag te maken.
Vrijdagavond 4 september kwam minister van Infrastructuur en Waterstaat Cora van Nieuwenhuizen met een reactie op het startdocument dat eind juni door Alliantie Samen Sterk is overhandigd.
De Alliantie vindt dat er te veel kwaliteitsverschil is tussen rijscholen en dat veel vervelende zaken (oplichters, fraude) moeten worden aangepakt. Zij hoopt dan ook op een sturende rol vanuit de overheid. De minister laat in het rapport nog in het midden of dat gaat gebeuren en wil eerst een nader onderzoek laten doen.
Drie mogelijkheden
De minister heeft het in het rapport over drie mogelijkheden wat betreft een rijscholenregister: verplicht, vrijwillig of een optimalisatie van de huidige middelen. Uit datzelfde onderzoek blijkt dat een verplicht register het meest positief uit de bus komt om problemen aan te pakken. De minister verbindt hier nog niet een conclusie aan dat dat ook daadwerkelijk gaat gebeuren. En dat stuit sommige verenigingen in de rijschoolbranche tegen de borst.
"Dit hebben wij allang geroepen. Neem je ons als branche wel serieus?" Jos Post, voorzitter van de Landelijke Beroepsvereniging Kwaliteitsbevordering Rijschoolbranche (LBKR) vindt de reactie te weinig om het lijf hebben. "We hebben niet voor niets heel wat uren samen gezeten om tot de conclusie te komen dat alleen een verplichting van een keurmerk gaat werken. Ik vraag me af hoe diep ze hierin heeft gekeken. Ik snap dat ze daar haar team voor heeft, maar ik heb niemand van dat team gesproken."
Kaf van het koren
Ook Ruud Rutten, kartrekker van Alliantie Samen Sterk en voorzitter van branchevereniging FAM, vindt dat het rapport niet heel concreet is. "Alhoewel ik blij ben dat ze ons serieus neemt, wil ik niet nog een onderzoek naar de problemen. Ik wil weten hoe we ze gaan oplossen. Een vrijwillig karakter van een rijscholenregister werkt niet. Dat weten we al, want dat hebben we geprobeerd. We moeten echt gaan certificeren. En natuurlijk gaat dat pijn doen, want niet iedereen gaat dat certificaat krijgen. Sommige mensen moeten heel hard gaan werken om op een bepaald niveau te komen. Maar dat is precies de bedoeling, we moeten het kaf van het koren scheiden."
Rutten wil dan ook meer concrete stappen nemen. "We moeten samen goed kijken naar wat nodig is voor die certificering: scholing van rijinstructeurs, bijscholing, instroming. Sancties als de regels worden overtreden, beloningen als het goed gaat. Ik vind het heel goed dat ze een externe voorzitter erop wil zetten. We moeten een bedrijf hebben die de certificering gaat regelen, en we hebben een overkoepelend orgaan vanuit de branche nodig. We zijn al heel vergevorderd, we moeten aan de slag."
Onzichtbare lobby
Gijs Kantelberg, directeur van rijopleidingsinstituut De Verkeersacademie, denkt dat de minister aan het tijd kopen is. "Het zou topprioriteit worden dachten wij na de overhandiging van het startdocument in juni. Het lijkt bijna of er een onzichtbare lobby is tegen Alliantie Samen Sterk. Anders kan ik niet verklaren dat ze deze kans niet aangrijpt. Ik snap dat ze ergens een sturende rol vanuit de overheid wil voorkomen door haar liberale inborst, maar dit is een unieke kans waar de hele branche aan meedoet. Je moet het ijzer smeden als het heet is, ik denk dat als we nu niet doorzetten, er geen tweede kans meer komt."
"Er zijn al genoeg vrijwillige keurmerken geprobeerd en die zijn allemaal gefaald", geeft ook Kantelberg aan. "We moeten wel een verplichte certificering aangaan, want blijkbaar lukt het de goeien niet om de kwaden buiten de deur te houden, of naar de goede kant te trekken. En dat heeft te maken met mentaliteit. Sommige rijinstructeurs zetten niet de leerling voorop, maar zichzelf."
Geen vertraging
Daar is Anthony Boeijink van Verjo, uitgever voor verkeers- en vervoersleermiddelen, het niet helemaal mee eens. Hij denkt niet dat de minister de boel bewust vertraagd. "Wij begrijpen reacties dat er relatief weinig houvast is gegeven voor de korte termijn. Dat de minister echter tijd koopt om zich in meerdere thema’s te verdiepen lijkt ons gezien onze eigen ervaringen in Den Haag logisch verklaarbaar. Wie derhalve concludeert dat het project gedoemd is te mislukken, maakt een denkfout. Beter een goed fundament dan een versneld testament.“
Positieve vervolgstappen
Irma Brauers- Steijns, secretaris van Vereniging Rijschool Belang (VRB) denkt dat de vervolgstappen nog steeds positief kunnen uitpakken, al mag het allemaal wel wat sneller gaan. "Het antwoord van de minister aan de Kamerleden bevat vooralsnog de wil om de ingezette lijn vorm te geven. Frustrerend is echter dat we alweer 10 maanden verder zijn voordat het vervolgoverleg gaat plaatsvinden. Op dit moment hebben de deelnemers aan de Alliantie Samen Sterk alleen nog maar de toezegging in de brief aan de Kamerleden dat de minister eind september in een vervolgoverleg gezamenlijk de balans gaat opmaken. Want dan pas worden er vervolgstappen besproken en wordt er onder leiding van een externe voorzitter een commissie ingesteld die (alweer) moet gaan onderzoeken waar kansen liggen om de sector een stevige kwaliteitsimpuls te geven."
Brauers- Steijns zegt dat het Startdocument uit 2020 eigenlijk het vervolg is van een al eerder initiatief vanuit de branche in 2016. "Ook toen hebben we uitgebreid opgeschreven waar in de optiek van de VRB de winst te behalen was. Ook toen stonden de aanbevelingen op de kaart en waren we al een heel eind gevorderd in de professionaliseringsslag."
Desondanks is ze voorzichtig blij dat het onderwerp nu de aandacht heeft van de overheid. "Het rapport Kwaliteitsimpuls Rijschoolbranche biedt in ieder geval hiervoor ruimte. Met name het hoofdstuk over een rijscholenregister. Nog los van de uitgangspunten van onderzoeksvraag 1, zijn de conclusies over de eisen en de inhoud van een rijscholenregister zeer essentieel. En dat kan in de beleving van de VRB perfect verankerd worden in het realiseren van een Koepelorganisatie en een Autoriteit Rijopleiding en Verkeersveiligheid."
Vervolgafspraak
Op 30 september is een vervolgafspraak met de minister. Jos Post van LBKR denkt dat de Alliantie samen met een reactie komt voor de minister. "Ik denk dat de minister bij deze ideeën het voortouw moet nemen, met wetten en reguleringen. Wij willen best helpen en regelen, maar daar moeten financiën voor komen."
Ook Kantelberg hoopt dat er op 30 september wat meer wind in de rug komt. "Het is niet zo dat ik tegen dit rapport ben, maar we willen meters maken." Wilbert van Beersum, voorzitter van de Landelijke belangenvereniging voor verkeersopleidingsinstituten, wil nu geen uitspraken doen over het rapport en bewaart zijn reactie voor de minister op 30 september.