Leer jonge fietsers smartphone veilig te gebruiken
Maatregelen en campagnes om jonge fietsers te leren hun media-apparatuur veilig in het verkeer te gebruiken werken beter dan maatregelen om het gebruik te ontmoedigen. Dit staat in het op 4 september gepubliceerde SWOV-rapport 'Gebruik van mobiele apparatuur door fietsende jongeren'.
— Advertentie —
In dit rapport onderzoekt de SWOV welke strategieën het meest geschikt zijn om het gebruik van apparatuur op de fiets door jongeren gunstig te beïnvloeden. In Nederland heeft het gros van de jongeren een mobiele telefoon, smartphone of muziekspeler. Deze media-apparatuur wordt veelvuldig gebruikt tijdens het fietsen. Jongeren die dit elke rit doen hebben een substantieel hoger risico op een ongeval dan jongeren die dat nooit doen.
Uit het onderzoek komt naar voren dat een positieve benadering beter werkt dan een negatieve. Zo is het beter om in voorlichtingscampagnes het veilige gedrag te laten zien in plaats van het onveilige gedrag, werkt belonen beter dan straffen en komt een boodschap in humor verpakt beter aan dan een boodschap die angst wil oproepen.
Hogere risico’s bij jongeren
De leeftijdsgroep waarop het onderzoek zich richt (10-17 jaar) maakt veelvuldig gebruik van mobiele apparatuur tijdens het fietsen. Daarbij valt op dat zij het gebruik nauwelijks aanpassen aan externe omstandigheden zoals het weer of de verkeersdrukte. Door dit gebruik raken jonge fietsers meer afgeleid dan oudere fietsers en reageren zij ook minder goed op gevaren op de weg. Uit vragenlijstonderzoek blijkt dat de ongevalskans onder fietsers van 12-17 jaar en van 18-34 jaar substantieel toeneemt als zij elke rit hun apparatuur gebruiken, vergeleken met als zij geen apparatuur gebruiken. Fietsers van 35 jaar en ouder laten deze toename niet zien.
Veilig leren van fouten
Ook het laten leren van fouten is een goede strategie. Zo kun je bijvoorbeeld jongeren een filmpje tonen van een verkeerssituatie en ze ondertussen vragen iets op hun smartphone of mp3-speler op te zoeken. De tijd die zij hiervoor nodig hebben wordt gemeten. Daarna krijgen zij het filmpje nogmaals te zien, waarna het beeld gedurende de tijd die zij op hun smartphone bezig waren, op zwart gaat. De jongeren worden er op die manier mee geconfronteerd wat het betekent om al die tijd niks te zien van het verkeer om zich heen.
Concreet veilig gedrag
Het is belangrijk dat voorlichtingscampagnes het wenselijke, veilige, gedrag concreet maken. Zo kunnen jongeren erop worden gewezen dat, áls zij op de fiets muziek willen luisteren, bijvoorbeeld slechts één oordopje in kunnen doen, of de muziek op een lager volume zetten en dat je voor het lezen en versturen van berichten beter kunt wachten tot je stilstaat.
Bron: SWOV